🇬🇧 African Duo Enchant and Enthral All at Villa Decius
🇵🇱 Afrykański duet czaruje słuchaczy w Willi Decjusza

Ablaye rozpoczyna wieczór od Keity, piosenki delikatnej jak wiosenny kwiat, ekscytującej jak pocałunek od dawna wyczekiwanego kochanka. Delikatne i łagodne brzmienia kory są równie hipnotyzujące, co przejęcie oraz radość rysujące się na twarzy artysty. W poprzednich latach miałem okazję kilka razy zobaczyć senegalskiego muzyka na żywo. Wydaje mi się jednak, że ostatnio jego panowanie nad tym wzniosłym oraz magicznym instrumentem osiągnęło nowe wyżyny mistrzostwa – jego palce wędrują po strunach w sposób płynny i bezbłędny, a jest w tym wszystkim pasja i moc, powściągliwość i żywiołowość. W grze Badjiego usłyszeć można pasję oraz dziedzictwo przodków. W Senegalu, ojczyźnie muzyka, święte linie genealogiczne griotów, afrykańskich artystów muzyki i słowa, liczą sobie setki lat, tak jak rzeki wymywające przepastne kaniony w zboczach odwiecznych gór. Jego przodkowie grali dla koronowanych głów. Zaraz zrozumiemy dlaczego. Pod palcami artysty kora, jej bogactwo brzmienia, melodyka oraz inwencja rytmiczna w niczym nie ustępują klasycznym barokowym wykonaniom klawesynowym. Bas Smitha, oszczędny w środkach i pewny siebie, służy za solidną podbudowę dla wielu utworów zaprezentowanych podczas koncertu. W drugiej piosence, zatytułowanej Kuma, basista tworzy fundament dla bogactwa środków wyrazu, które Badji wydobywa z kory w całej pełni i bez najmniejszego skrępowania. W Badi Ya, kawałku młodzieńczym i swobodnym, senegalski muzyk zachęca słuchaczy, aby ci dołączyli do artystów, poruszając się i kołysząc. Artysta kusi publikę, pokrzykując dancing is for free [tańczyć można za darmo]. Niektórzy słuchacze nie dają się zbyt długo namawiać. Publiczność w maseczkach, poruszająca biodrami oraz rozhuśtana do delikatnych dźwięków muzyki, to widok dziwaczny, ale też niezbędna zapowiedź potrzebnej nam tak bardzo normalności. Słuchacze wyklaskują rytm oraz dają się porwać muzykom, i to w przestrzeni cokolwiek przytłaczającej i trochę dla sztywniaków. To doskonale pokazuje, jak bardzo potrzebujemy radości, humoru, kontaktu z drugim człowiekiem – jak bardzo potrzebujemy muzyki.

Die Stem van Suid-Afrika (The Voice of South Africa), wiersz napisany w 1919 r. przez C. J. Langenhovena, powstały jako pean na cześć piękna i wspaniałości Południowej Afryki, gryzie się z resztą wybranego na wieczór repertuaru. Tekst ten to rzecz jasna ciekawostka oraz przykład na to, jak można zaprząc poezję do realizacji niegodziwych celów politycznych – wiersz ten śpiewano jako hymn narodowy w czasach apartheidu oraz niechlubnych rządów białej mniejszości. Nie jestem jednak pewien, czy ten utwór był najlepszym akcentem na zakończenie wieczoru, zwłaszcza że poprzedzające go utwory, radosne i pełne lekkości, mówiły o świecie otwartym i pozbawionym uprzedzeń. Piosenka stanowiła okazję dla Smitha, aby ten wykazał się jako multiinstrumentalista i popisał zręcznością palców przy fortepianie. Jak sam przyznał, zasiąść przy tym wspaniałym instrumencie to była prawdziwa gratka. Tekst utworu na język polski i angielski świetnie przetłumaczyła Małgorzata Szypura.

Kolejną piosenkę na fortepian, Prayer for the Social Heroes, Smith skomponował w mrokach norweskiej zimy, którą spędził tam w ramach wymiany studenckiej. Słuchaczy wciąga zaduma i autentyczność, tęsknota i melancholia, a nakładające się na siebie partie wokalne Smitha i Badjiego doskonale się uzupełniają.